Betoog Zwerfafval

UTRECHTSE HEUVELRUG VERANDERT IN VUILNISBELT

Terwijl scholen binnen het onderwijs aandacht geven aan het milieu, zwerfafval en het verantwoordelijk omgaan met je eigen leefomgeving, kiest de gemeente De Bilt ervoor een groot aantal openbare afvalbakken te verwijderen en hiermee kosten te besparen.

Inmiddels leeft binnen de gemeente De Bilt de discussie: ‘Heeft de gemeente geen verantwoordelijkheid in het schoonhouden van de openbare leefomgeving?’

Mijn antwoord is: ‘Jazeker, dat behoort tot de verantwoordelijkheid van de gemeente.’

Ten eerste leidt zwerfafval niet zo snel tot vervuiling van de bodem. Dit komt omdat het afval uiteindelijk wel opgeruimd wordt eb in de afvalverwerking belandt. Maar zwerfafval geeft wel een gevoel van ergernis, onveiligheid en achteruitgang. Ongeveer 50 procent van de Nederlanders vindt ons land 'niet schoon', zo stelt Milieu Centraal.

Behalver de ergernis die deze rommel geeft, kost het opruimen ervan ook veel geld. In 2010 kostte het opruimen in Nederland 250 miljoen euro. Het gaat dan om zwerfafval dat op straat ligt en in bermen, op openbare plaatsen, in groenperkjes en de natuur. Door het weghalen van de afvalbakken en de toename van zwefafval zullen deze kosten alleen maar toenemen. 

Verder zijn er de afgelopen jaren campagnes gestart waarin de bewoners de volgende tips kregen:

1. Heb je last van zwerfafval? Meld dit dan aan de gemeente.
2. Gooi je afval, ook kleinere resten zoals kauwgom, sigarettenpeuken of tissues, altijd in een openbare vuilnisbak of neem het mee naar huis.
3. Er zijn verschillende particuliere acties om zwerfvuil tegen te gaan en om zwerfafval op te ruimen. Sluit je aan of laat je inspireren! Zie hieronder hoe je zelf in actie kunt komen.

Deze tips staan in tegenstelling tot het huidige beleid van gemeentes waarin de afvalbakken van openbaren plekken juist worden verwijderd.

Ook is de gemeente niet alleen verantwoordelijk voor het verwijderen van zwerfafval maar ook voor het voorkomen ervan. Regels om zwerfafval te voorkomen legt de gemeente vast. Zo is het verboden om blikjes of papier op straat weg te gooien. Wie dat toch doet is in overtreding en riskeert een boete van 70 euro. De gemeente heeft een BOA (Buitengewoon Opsporingsambtenaar) in dienst om deze boetes uit te delen. Wie de boete niet betaalt, kan voor de rechter gesleept worden.

De gemeente De Bilt heeft inmiddels de bewoners van de mogelijkheid geboden zelf een openbare afvalbak te adopteren. Dit zou in principe een prima oplossing zijn geweest wanneer de gemeente genoeg aandacht had besteed aan de communicatie van dit plan. De aankondiging heeft alleen in het plaatselijke buurtkrantje gestaan waardoor veel bewoners niet op de hoogte waren.

Kortom geven bovenstaande argumenten aan dat het verwijderen van de afvalbakken binnen de gemeente De Bilt niet bijdragen tot een veilige en schone leefomgeving. Sterker nog, het belemmert de inwoners in het voorkomen van zwerfafval. En als bonus, krijgen de bewoners een boete wanneer zij zich niet aan de regels omtrent zwerfafval houden. De gemeente denkt kosten te besparen door het verwijderen van de afvalbakken. Uiteindelijk zullen de kosten door de uitbreiding van het zwerfafval alleen maar toenemen.